Strona główna > Warto poczytać > Teksty

Bookmark and Share

List otwarty ws. mowie nienawiści

Kinga Kulik (2016-07-16)

Z inicjatywy Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka 40 polskich organizacji pozarządowych wystosowało list otwarty do papieża Franciszka. List jest apelem o poruszenie przez papieża - podczas Światowych Dni Młodzieży - problemu mowy nienawiści.

Warszawa, 12 lipca 2016 r.


List otwarty organizacji obywatelskich do Jego Świątobliwości Papieża Franciszka na temat mowy nienawiści


Wasza Świątobliwość,

Pod koniec lipca będziemy mieli zaszczyt gościć Waszą Świątobliwość podczas Światowych Dni Młodzieży. Młodzi ludzie z całego świata będą mieli okazję wysłuchać przesłania od osoby stanowiącej dla nich niezaprzeczalny autorytet. Z tego powodu my, niżej podpisani – przedstawiciele organizacji pozarządowych dbających o prawa człowieka w Polsce – chcemy zaapelować o uwzględnienie w przesłaniu skierowanym do młodzieży problemu mowy nienawiści.

W naszym odczuciu mowa nienawiści jest jednym z największych problemów z zakresu praw człowieka w naszej rzeczywistości. Dotyczy to zarówno przestrzeni publicznej, jak i Internetu. Dotyka ona przede wszystkim młodych ludzi – są oni zarówno osobami stosującymi mowę nienawiści, jak i tymi, których ona bezpośrednio dotyka. Światowe Dni Młodzieży to doskonała okazja, aby poruszyć ten problem.

Demokratyczne społeczeństwa opierają się na wolności słowa. Europejski Trybunał Praw Człowieka podkreślał wielokrotnie, że dotyczy ona nie tylko „informacji” oraz „idei”, które są powszechnie akceptowalne i postrzegane jako niekontrowersyjne, ale również takich, które mogą obrażać, szokować, niepokoić zarówno władze państwowe, jak i część opinii publicznej. Wolność słowa nie jest jednak wartością bezwzględną. Może być ona ograniczana w pewnych okolicznościach, przede wszystkim w przypadku mowy nienawiści oraz podżegania do przemocy. W ocenie Trybunału te dwie sytuacje są wyłączone z przepisów dotyczących ochrony wolności słowa. Nie obejmuje ich również art. 54 Konstytucji RP. Powodem ustanowienia tego wyjątku jest fakt, że osoby stosujące mowę nienawiści odrzucają podstawowe wartości demokratycznego społeczeństwa, takie jak tolerancja i szacunek dla ludzkiej godności. Mowa nienawiści jest sprzeczna z moralnymi i społecznymi normami każdego otwartego społeczeństwa, szczególnie tych, w których żywe są katolickie wartości.

Termin „mowy nienawiści” definiujemy, za Rekomendacją nr (97) 20 Komitetu Ministrów Rady Europy, jako wszelkie formy wypowiedzi, w których rozpowszechnia się, podburza, promuje lub usprawiedliwia nienawiść rasową, ksenofobię, antysemityzm oraz inne formy nienawiści oparte na nietolerancji, w tym agresywny nacjonalizm i etnocentryzm, dyskryminację i wrogość wobec mniejszości, imigrantów i osób o imigranckim pochodzeniu. Niestety, ten rodzaj mowy nienawiści ulega w Polsce natężeniu. Widoczne jest to w Internecie, ale przestępstwa z nienawiści mają również miejsce na ulicach.

Badania wskazują jednoznacznie, że młodzi ludzie spotykają się z mową nienawiści przede wszystkim w Internecie. Internet odgrywa szczególną rolę w życiu młodych ludzi – korzystają z niego w pracy oraz w czasie wolnym. Według badania kampanii „Bez nienawiści” z 2015 r., 83% młodych ludzi natknęło się na mowę nienawiści w Internecie. Prawie 2/3 młodych ludzi spotkało się z mową nienawiści na tle antysemickim, rasistowskim, romofobicznym i homofobicznym. Młodzi ludzie są ponadto grupą szczególnie narażoną na bycie ofiarami mowy nienawiści. Ostatnimi czasy zaobserwowaliśmy niepokojący wzrost liczby incydentów na tle rasistowskim i homofobicznym. Dochodziło do werbalnych i fizycznych ataków na imigrantów i osoby homoseksualne, jak również organizacje zabiegające o prawa tych grup. Szczególnie niepokojące wydarzenia miały miejsce w Białymstoku. W kwietniu bieżącego roku przez miasto przeszedł marsz zorganizowany przez przedstawicieli skrajnie nacjonalistycznego ugrupowania, podczas którego wznoszone były ksenofobiczne hasła. Wydarzenie połączone było z mszą świętą, podczas której mówiono o „nowotworze złośliwym”, którym mają być przedstawiciele napiętnowanych grup. Jako lekarstwo na ten „nowotwór” przedstawiony został „narodowo-katolicki radykalizm”.

Walka z mową nienawiści wymaga stosowania zróżnicowanych strategii. Instrumenty prawne to za mało. Najważniejsza jest prewencja. Bardzo ważne w tym kontekście jest docieranie do młodych ludzi, nakłanianie ich do tego, aby korzystali z wolności słowa w sposób odpowiedzialny, pamiętając o szacunku dla drugiego człowieka.

Uwzględniając zdecydowaną postawę Waszej Świątobliwości w zakresie sprzeciwu wobec nietolerancji, rasizmu, nietolerancji na tle religijnym czy homofobii, wierzymy, że zabranie głosu w tym temacie będzie stanowić kontynuację przyjętej przez Waszą Świątobliwość ścieżki. Światowe Dni Młodzieży tworzą idealną okazję do ponowienia przesłania o szacunku dla drugiego człowieka.

Przesyłamy najlepsze życzenia.

Z wyrazami szacunku,

Danuta Przywara
Prezes Zarządu
Helsińska Fundacja Praw Człowieka

Inicjatywa została wsparta przez następujące organizacje pozarządowe:               
1. Autonomia
2. Centrum Edukacji Obywatelskiej
3. Centrum Praw Kobiet
4. Centrum Wsparcia Imigrantów i Imigrantek
5. Fundacja Artykuł 25
6. Fundacja Culture Shock
7. Fundacja Dialog-Pheniben
8. Fundacja eF kropka
9. Fundacja ePaństwo
10. Fundacja Idealna Gmina
11. Fundacja im. Stefana Batorego
12. Fundacja Klamra
13. Fundacja MY Pacjenci
14. Fundacja na Rzecz Różnorodności Polistrefa
15. Fundacja Obrony Praw Dziecka KAMAKA
16. Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego
17. Fundacja Strefa WolnoSłowa
18. Grupa ZMIANA
19. Kampania Przeciw Homofobii
20. Koalicja Przeciwko Przestępstwom Motywowanym Uprzedzeniami
21. Manufaktura Inicjatyw Różnorodnych
22. Obywatele dla edukacji
23. Polskie Forum Migracyjne
24. Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego
25. Pracownia Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia”
26. Przestrzeń dla edukacji
27. Sieć Obywatelska Watchdog Polska
28. Stowarzyszenie Interwencji Prawnej
29. Stowarzyszenie „Pracownia Różnorodności”
30. Stowarzyszenie im. Prof. Zbigniewa Hołdy
31. Stowarzyszenie „Polis”, koordynujące Kampanię Rady Europy „Bez nienawiści” w  
    Polsce
32. Stowarzyszenie Inicjatyw Kobiecych
33. Stowarzyszenie KEN
34. Stowarzyszenie koniński kongres kobiet
35. Stowarzyszenie Lambda Warszawa
36. Stowarzyszenie na Rzecz Kobiet „Victoria”
37. Stowarzyszenie „NIGDY WIĘCEJ”
38. Stowarzyszenie Projekt: Polska
39. Stowarzyszenie przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii „Otwarta Rzeczpospolita”
40. Stowarzyszenie Willa Decjusza


Warsaw, 12 July 2016

Open letter by the Polish civil society organisations to His Holiness Pope Francis on counteracting hate speech


Your Holiness,

At the end of July 2016 you will be visiting Poland on the occasion of the International World Youth Day. Many young people from across the world participating in this event will have the fortunate opportunity to hear your message and, without a doubt, your meaningful words will have a great impact on them. That is why we, the undersigned non-governmental organisations that work in the human rights field in Poland, would like to kindly ask you to consider addressing the problem of hate speech during your pilgrimage. We believe that hate speech is currently one of the most challenging issues regarding the protection of human rights, in both offline and online environments, and in particular concerns young people, who are both authors of hateful comments and their primary recipients. The World Youth Day therefore creates an important opportunity to reflect on this problem. 

One of the foundations of any democratic society is freedom of expression. The European Court of Human Rights has underlined on many occasions that this freedom is applicable not only to ‘information’ or ‘ideas’ that are favourably received or regarded as inoffensive or as a matter of indifference, but also to those that offend, shock or disturb the State or any sector of the population1. However, freedom of expression is not an absolute right and in certain circumstances may be limited, particularly in the case of hate speech or incitement to violence. In line with the views of the European Court of Human Rights, these are two extreme forms of abuse of freedom of expression that are not protected under Article 10 of the European Convention for Human Rights2. They are also not granted protection under Article 54 of the Polish Constitution. This is because hate speech negates fundamental values of a democratic society, such as tolerance and respect for the equal dignity of all human beings3. Such forms of speech contravene the moral and social norms of any open and tolerant society, particularly those that aspire to reflect Catholic values.

According to the Recommendation No. (97) 20 of the Committee of Ministers of the Council of Europe, the term ‘hate speech’ shall be understood as covering all forms of expression which is used to spread, incite, promote or justify racial hatred, xenophobia, anti-Semitism or other forms of hatred based on intolerance, including: intolerance expressed by aggressive nationalism and ethnocentrism, and discrimination and hostility against minorities, migrants and people of immigrant origin. Unfortunately we observe that hate speech has been increasing of late in Poland, similarly to other countries of our region. This applies in particular to Internet communication, but also to offline hatred.
The available research reveals that the Internet has become one of the main platforms through which hate speech is nowadays distributed, affecting to a great extent young people for whom online communication plays a crucial role in life, both for work and leisure. According to the survey conducted by the No Hate Speech Movement in 2015, as many as 83% of young people who participated in the survey have come across online hate speech4. In Poland almost two-thirds of young people encountered examples of anti-Semitic hate speech on the Internet and similar percentages encountered racist, anti-Roma or homophobic statements online5. Moreover, young people are more likely than any other demographic group to be a target of online harassment6. We have also observed recently a disturbing rise of racist and homophobic violence against migrants and LGBT people in Poland, including verbal abuses and physical attacks on members of these groups and on NGOs protecting their rights. In particular we witnessed a worrying situation in the city of Białystok in April 2016, in which a march by a radical nationalist group, promoting inter alia xenophobic views, began with a holy mass in the city’s cathedral, at which the priest spoke about  ‘malignant’ elements in the Polish society which can be cured only by ‘nationalist-Catholic radicalism’7.

Combatting hate speech certainly requires adopting diversified strategies. These cannot be limited to the use of legal instruments and the prosecution of such crimes but – more importantly – should involve prevention. The key to preventing hate speech, especially in the case of young people, is education and raising awareness in order to empower them to use their freedom of expression offline and on the Internet in a responsible manner. That is why we consider your Holiness’s previous engagement and support for many initiatives focused on counteracting hatred based on any kind of intolerance, including racism, religious intolerance or homophobia, to be an extremely important and powerful response to hate speech8. We are convinced that your stand against hate speech on the Internet during the World Youth Day would have a great educational value for the participants of this event, helping to keep the Internet a place with primarily positive potential, where young people can exchange ideas and access information. Your words could also prevent verbal and physical attacks on minorities, fuelled by hatred and intolerance.

With every best wish.

Yours sincerely,



Danuta Przywara
President of the Board
Helsinki Foundation for Human Rights


Supported by the following Polish NGOs:     
          
1. Autonomia
2. Centrum Edukacji Obywatelskiej
3. Centrum Praw Kobiet
4. Centrum Wsparcia Imigrantów i Imigrantek
5. Fundacja Artykuł 25
6. Fundacja Culture Shock
7. Fundacja Dialog-Pheniben
8. Fundacja eF kropka
9. Fundacja ePaństwo
10. Fundacja Idealna Gmina
11. Fundacja im. Stefana Batorego
12. Fundacja Klamra
13. Fundacja MY Pacjenci
14. Fundacja na Rzecz Różnorodności Polistrefa
15. Fundacja Obrony Praw Dziecka KAMAKA
16. Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego
17. Fundacja Strefa WolnoSłowa
18. Grupa ZMIANA
19. Kampania Przeciw Homofobii
20. Koalicja Przeciwko Przestępstwom Motywowanym Uprzedzeniami
21. Manufaktura Inicjatyw Różnorodnych
22. Obywatele dla edukacji
23. Polskie Forum Migracyjne
24. Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego
25. Pracownia Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia”
26. Przestrzeń dla edukacji
27. Sieć Obywatelska Watchdog Polska
28. Stowarzyszenie Interwencji Prawnej
29. Stowarzyszenie „Pracownia Różnorodności”
30. Stowarzyszenie im. Prof. Zbigniewa Hołdy
31. Stowarzyszenie „Polis”, koordynujące Kampanię Rady Europy „Bez nienawiści” w  
    Polsce
32. Stowarzyszenie Inicjatyw Kobiecych
33. Stowarzyszenie KEN
34. Stowarzyszenie koniński kongres kobiet
35. Stowarzyszenie Lambda Warszawa
36. Stowarzyszenie na Rzecz Kobiet „Victoria”
37. Stowarzyszenie „NIGDY WIĘCEJ”
38. Stowarzyszenie Projekt: Polska
39. Stowarzyszenie przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii „Otwarta Rzeczpospolita”
40. Stowarzyszenie Willa Decjusza




Komentarze
Aby dodać komentarz pod własnym nazwiskiem musisz się zalogować, lub napisać pod tymczasowym nickiem (wymaga aktywacji)

Nick:Komentarz:
Brak komentarzy