Strona główna > Aktualności > Aktualności

Bookmark and Share

PORADNIK DLA PROTESTUJĄCYCH

(2020-10-26)


Od decyzji Trybunału Konstytucyjnego o zaostrzeniu prawa aborcyjnego minęło już kilka dni, a protesty i demonstracje, które organizowane są w całej Polsce przybierają na sile. Tak też jest w naszym mieście. W Internecie jest bardzo dużo treści dotyczących bezpiecznego protestowania, poruszania się, kontaktu z policją. My to wszystko tutaj dla Was zebraliśmy i zachęcamy do korzystania zanim wybierzecie się na pierwszą (lub kolejną) demonstrację w Lublinie i nie tylko.
 

KILKA DOBRYCH RAD

1) Przybornik, czyli co warto ze sobą wziąć.

Nie zabieraj ze sobą plecaka turystycznego, aby wygodnie było Ci się przemieszczać. Weź butelkę z wodą, batonik, coś ciepłego do ubrania, leki, które przyjmujesz na stałe. Na kartce lub przedramieniu zapisz numer do bliskiej osoby (której nie ma na demonstracji), w razie gdybyś stracił/ straciła telefon. Zapisz numer do pomocy prawnej w Lublinie. Naładuj telefon i weź powerbank.

2) Tego ze sobą nie zabieraj.

Na demonstracji bywa różnie, czasem trzeba szybko się przemieścić, czasem bywać w miejscu gdzie jest ciasno i mniej komfortowo. Nie bierz roweru, motocykla ani hulajnogi. Nie zabieraj ze sobą zwierząt!!! Hałas, syreny, światła, krzyki mogą je koszmarnie zestresować, a wybuchy mogą je spłoszyć

3) Nie idź sam/ sama.

Wybierz się w grupie, a podczas wydarzenia trzymajcie się razem, zadbajcie o siebie podczas powrotu do domu – nie wracajcie pojedynczo. Warto czujnie obserwować otoczenie, by w razie zagrożenie móc się szybko oddalić. Jeśli jednak idziesz sam/ sama, daj znać komuś bliskiemu, kto się nie wybiera, dokąd idziesz i umówcie się, że będziesz informować co jakiś czas o sytuacji.

4) Noś maseczkę ochronną/ przyłbicę i zachowaj dystans.

Podczas demonstracji, w związku z obowiązującymi nas zasadami strefy czerwonej, musimy nosić maseczki ochronne lub przyłbice. Musisz zachowywać ustalony dystans – min. 2 metry. Aktualnie można przebywać na zewnątrz tylko w grupach max. 5 osobowych. Pamiętaj o tym ustawiając się na proteście.

5) Dbaj o swoje bezpieczeństwo i komfort.

Jeśli źle czujesz się w tłumie, protestuj z boku. Twoje bezpieczeństwo jest najważniejsze. Kiedy w tłumie poczujesz się niepewnie, ogarnie Cię lęk, panika – powiedz o tym osobie, z którą jesteś i wyjdźcie poza tłum. Niepokój w tłumie to coś normalnego, przytrafia się wielu osobom, dbaj o siebie i komunikuj swoje emocje.

6) Rób zdjęcia, kręć filmy.

Fotografuj siebie, ale też otoczenie, czasem zwykłe nagranie może stać się dowodem w czyjejś lub Twojej sprawie.

7) Po powrocie z demonstracji

Upewnij się, że wszyscy znajomi, z którymi byłaś/eś na proteście, dotarli bezpiecznie do domu. Zanim pójdziesz spać, poinformuj inne osoby, z którymi byłaś/eś na demo, że jesteś bezpieczna/y.


GDY ROBI SIĘ NIEBEZPIECZNIE…

8) Policja może użyć środków przymusu bezpośredniego.

Środki przymusu bezpośredniego to siłowe działania i narzędzia policji, których może użyć w celu spacyfikowania danej osoby. Mowa o m.in. użyciu siły fizycznej, założeniu kajdanek, kontroli osobistej i przeszukaniu, czy też zatrzymaniu. Funkcjonariusze mogą użyć siły w warunkach absolutnej konieczności i tylko w granicach niezbędnych do wypełnienia swojego „obowiązku”.

9) Obowiązki policji w trakcie prowadzenia czynności.

Policjant przystępując do czynności służbowych, musi podać swój stopień, imię i nazwisko w sposób umożliwiający odnotowanie danych, a także podstawę prawną i przyczynę podjęcia czynności służbowej. Policjant w cywilu musi dodatkowo pokazać legitymację służbową.

10) Odmawiasz podania danych osobowych.

Odmowa podania danych osobowych jest wykroczeniem. Jeśli powiesz policjantowi, że nie masz przy sobie żadnego dokumentu może on przeprowadzić kontrolę osobistą (przez osobe tej samej płci co Ty). Nic się nie stanie, jeśli rzeczywiście nie masz ze sobą dokumentu, ale jeśli go przy tobie znajdą, mogą ci wlepić grzywnę.

11) Chcesz nagrać czynności policji.

Na to pytanie trudno jednoznacznie odpowiedzieć, bo przepisy nie mówią o tym wprost. Na pewno należy odróżnić dwie sprawy: nagrywanie czynności i rozpowszechnianie nagranego materiału. Nagrywanie czynności policji jest ważne, bo może posłużyć jako dowód przeciwko funkcjonariuszom. Trzeba się jednak zastanowić czy scena, którą filmujesz, nie zaszkodzi w tym samym stopniu uczestnikom protestu. Rozpowszechnianie wizerunku wiąże się z prawem cywilnym. Jeśli wstawisz gdzieś zdjęcie lub filmik, na którym można rozpoznać jakąkolwiek osobę, mogą oni wytoczyć przeciwko tobie sprawę cywilną o naruszenie dóbr osobistych. Obecność kamery w oczywisty sposób drażni policjantów, ale nie mają oni żadnych podstaw, aby podejmować w stosunku do ciebie szczególne działania ze względu na fakt nagrywania. W szczególności nie można uznać, żeby samo filmowanie bądź fotografowanie funkcjonariusza publicznego stanowiło zakłócanie porządku lub utrudnianie interwencji, a na to najczęściej powołują się policjanci.

12) Zatrzymanie – co to jest?

Zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie stosuje się wobec osoby podejrzanej, a zatem takiej, której nie przedstawiono jeszcze zarzutu popełnienia przestępstwa. Oznacza to, że nawet jeśli policja zatrzyma cię na komisariacie na kilka godzin, nie musi wiązać się to z postawieniem ci później zarzutów.

 
W razie zatrzymania, jeśli potrzebujesz pomocy, dzwoń do adwokatek i adwokatów

w LUBLINIE

Koordynatorki:

Agata Bicka Cenzartowicz 500 211 702
Diana Estreich Florkowska 600989874


Paweł Olszak 509 228 303 Lublin 

Anna Lewandowska 783 030 871 Lublin

Anna Wieczorek-Poleczak 695 186 535 Lublin

Anna Kamińska 791 719 432 Lublin

Monika Sokołowska 600 993 240 Lublin

Anna Kapuścińska-Spinelli 505003030 Zamość

Katarzyna Cimek 723 745 454 Lublin

Franciszek Piątkowski 666 918 178 Lublin

Maciej Polak 693492749 Lubartów

Paulina Dylda 500286386 Lublin

Bartosz Przeciechowski 607062822 Lublin

Kamila Jakubowska 668 883 020 Lublin

Iwona Muszak-Styk 608538773 Zamość

Grzegorz Szczygielski 506919888 Lublin

Kamila Rachwalska von Rejchwald 664 019 828 Lublin

Maciej Chorągiewicz 601 149 997 Lublin

Anna Kamińska 501 559 189 Lublin

Seweryna Sajna 608 483 048 Lublin

Marek Chołdzyński 501035467 Lublin

Katarzyna Jakuszewska 503413569 Lublin

Izabela Malinga 516156125 Lublin

Ewa Zdanowska 506517167 Puławy

Stanisław Zdanowski 602633160 Puławy

Klaudia Opoka 794927475 Lublin, Łęczna

Fabian Czubiński 605687226 Kraśnik

Piotr Kapica 792396622 Kraśnik

Agnieszka Czerniak 503 002 575 Lublin

Ewelina Dubiel - Lipczyńska 600641416l Zamość

Adam Rzepka 500 295 879 Lublin

Piotr Brogowski 664494525 Zamość

Aleksander Cieślak +48 601 329 642 Tomaszów Lubelski

Rafał Lipko 606739499 Zamość, Lublin

Paweł Suskiewicz 728828995 Biłgoraj

Małgorzata Banach 600340273 Lublin

Paweł Grzegorczyk 602 275 033 Chełm, Lublin

Karol Paszek 518 557 878 Lublin

Aleksander Drozd 602733051 Lublin

Agnieszka Hofman 602526067 Lublin

Aleksandra Frączkiewicz 577074707 Lublin



13) Jestem zatrzymana/y – jakie są czynności?

Jeśli dochodzi do sytuacji, w której jesteś zatrzymany/zatrzymana na ulicy, funkcjonariusze zaprowadza cię do samochodu policyjnego. Być może założą ci kajdanki. Funkcjonariusze mogą zatrzymać cię w samochodzie w celu ustalenia twoich danych osobowych lub od razy zabrać do jednej pobliskich komend. Na komendzie możesz spędzić do 48 godzin. Po tym czasie policja musi cię zwolnic lub złożyć wniosek do sadu o osadzenie w areszcie śledczym. Zwykle jednak, w kontekście demonstracji, osoby zatrzymane przebywają na komendzie nie dłużej nic od kilku do kilkunastu godzin. Na komisariacie zapytają cię o imię i nazwisko, adres i datę urodzenia. Policja ma obowiązek poinformować cię o powodzie zatrzymania - zapamiętaj, co ci powiedzą, może się to potem przydać. Zostaną ci odebrane wszystkie przedmioty, które masz przy sobie. Policja powinna stworzyć listę zabranych do depozytu rzeczy i dać ci ja do podpisania. Policja poprosi cię również o podpisanie wydrukowanego pouczenia o twoich prawach, a potem protokołu przesłuchania. W żadnym wypadku nie przyznawaj się do zarzutów. W trakcie przesłuchania odmów składania wyjaśnień, nie wchodź z funkcjonariuszami w żadne nieformalne rozmowy. Niczego nie podpisuj.

14) Kontakt z prawnikiem.

Powinnaś/powinieneś mieć prawo do kontaktu w pierwszej kolejności po zatrzymaniu i jest to pierwsza rzecz, którą powinno się zrobić na komisariacie. W trakcie zatrzymania nie omawiaj szczegółów wydarzenia, które doprowadziło do twojego zatrzymania. Podczas rozmowy z prawnikiem lub prawniczką podaj tylko swoje dane, komisariatu, na którym jesteś przetrzymywany/ przetrzymywana i powód zatrzymania przez policje. Masz prawo nie zgodzić się na przesłuchanie do momentu przyjazdu prawnika i jest to bardzo wskazane.



Pamiętaj, że:

Jeżeli w trakcie zgromadzenia jesteś legitymowany/zatrzymany przez funkcjonariusza/ funkcjonariuszkę Policji, masz prawo do:
  • zapytania o imię, nazwisko i stopień policjanta, który Cię legitymuje/zatrzymuje;
  • nagrywania (ale nie rozpowszechniania) interwencji policjantów, w sposób nieutrudniający ich działań;
  • przedstawienia swojej wersji wydarzeń i swoich racji.
Ponadto, w przypadku zatrzymania masz prawo do:
  • poznania przyczyny zatrzymania;
  • bezpośredniego kontaktu z adwokatem lub radcą prawnym (poproś policjanta o zapewnienie tego kontaktu);
  • powiadomienia osoby najbliższej o zatrzymaniu;
  • niezbędnej pomocy medycznej (powiedz policjantowi, jeśli coś Ci dolega);
  • otrzymania odpisu protokołu zatrzymania (pamiętaj, żeby przed podpisaniem protokołu dokładnie go przeczytać i zgłosić wszystkie swoje uwagi);
  • wniesienia do sądu zażalenia na zatrzymanie (pamiętaj, że masz na to 7 dni od dnia zatrzymania);
  • natychmiastowego zwolnienia, jeżeli ustały przyczyny zatrzymania;
  • zwolnienia po upływie 24 godzin od chwili zatrzymania spowodowanego koniecznością ustalenia Twojej tożsamości lub podejrzeniem popełnienia wykroczenia;
  • zwolnienia po upływie 48 godzin od chwili zatrzymania w przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa. Jeśli w tym czasie do sądu zostanie przekazany wniosek o zastosowanie tymczasowego aresztowania, Twoje zatrzymanie może przedłużyć się o kolejne 24 godziny. Jeśli w tym czasie nie zostanie Ci doręczone postanowienie sądu o zastosowaniu tymczasowego aresztowania, musisz zostać zwolniony.
Funkcjonariusze i funkcjonariuszki Policji mają prawo do:
  • legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości (na prośbę policjanta okaż swój dowód osobisty);
  • stosowania środków przymusu bezpośredniego (np. kajdanek) w celu: wyegzekwowania wymaganego prawem zachowania zgodnie z wydanym przez uprawnionego poleceniem; odparcia bezpośredniego, bezprawnego zamachu na życie, zdrowie lub wolność uprawnionego lub innej osoby; przeciwdziałania naruszeniu porządku lub bezpieczeństwa publicznego;
  • zatrzymywania osób w celu ustalenia ich tożsamości lub w związku z podejrzeniem popełnienia wykroczenia lub przestępstwa;
  • zatrzymywania osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także dla mienia;
  • przeszukiwania osób w związku z podejrzeniem popełnienia wykroczenia lub przestępstwa;
  • obserwowania i rejestrowania obrazu zdarzeń w miejscach publicznych.
(Źródło: Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Wolność Zgromadzeń)

 
 
PRAWA POLICJI I TWOJE PRAWA W WYGODNEJ ULOTCE PRZYGOTOWANEJ PRZEZ HELSIŃSKĄ FUNDACJĘ PRAW CZŁOWIEKA. WYDRUKUJ I WEŹ ZE SOBĄ NA DEMONSTRACJĘ.




Źródła: Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Amnesty International Polska, Krytyka Polityczna, Anarchistyczny Czarny Krzyż.