Jeśli chcesz być informowany/a na bieżąco o wydarzeniach prosto z Homo Faber, zapisz się do naszego newslettera.
Strona główna > Warto poczytać > Archiwum Opornika > Numer 15 (16/2005)
Lubelskie osiedle, bloki, sklepy, plac zabaw... i wielki mur z czerwonej cegły.
"Przez małą furtkę wchodzimy na właściwy cmentarz. Ścieżka wije się między darnią zacienioną zaroślami i drzewami i wspina się coraz bardziej stromo ku górze. Z początku nie widzimy żadnych nagrobków, ale im wyżej wspinamy się, tym spotykamy je częściej. Jedne stoją prosto, inne krzywo, a najczęściej leżą po prostu na ziemi przykryte w połowie kurzem i ziemią. Im wyżej, tym bardziej gęsty staje się las, a chaszcze bardziej nieprzenikliwe. [...] Wkrótce osiągamy grzbiet wzgórza, ciągnący się wzdłuż całego cmentarza. Stąd rozpościera się przed naszymi oczyma wspaniały widok na wszystkie strony. Na północy widać domki przedmieścia kalinowszczyzna, od południa wznoszą się wieże Starego miasta i potężne blanki zamku. [...] Obok rektorów, rabinów, starszych kabalnych itd., na cmentarzu tym spoczywają słynni lekarze, słudzy dworu królewskiego, wielcy kupcy i wszyscy ci, którzy odegrali jakąś rolę w życiu gminy i żydostwa. Teraz ziemia skrywa ich prochy, a czas i wichry powykrzywiały lub nawet zupełnie powywracały nagrobki [...]. Stopniowo wietrzeją i zacierają się bogate ornamenty na kamieniach: lwy i leopardy, lichtarze i korony, powalone drzewa i otwarte księgi i alegoryczne postacie, a w większości przypadków napisy są już zupełnie czytelne."
Majer Bałaban 1918 rok.
Wydaje się, że czas za murem zapomniał o swym biegu i stanął w miejscu. Ta sama ścieżka prowadząca na wzgórze, te same drzewa. Nic się nie zmieniło.
Tuż przy ścieżce pierwsza macewa (na-grobek), która liczy ponad 450 lat. Jest to miejsce spoczynku rabina Jakuba Kopelmana ben Jehuda ha-lewi zwanego też Jakubem Polakiem.
Nieco dalej odnajdujemy nagrobek Szaloma Szachny wielkiego uczonego i myśliciela, założyciela Jesziwy, w której nauczał. Do jego szkoły zjeżdżali się studenci z całej Polski, aby pobierać u niego nauki.
Na cmentarzu spoczywa również rektor pierwszej jesziwy, akademi talmudycznej Maharszala w Lublinie.
Na szczycie wzgórza pochowany jest Widzący z Lublina - Jakub Izaak Horowic. Nagrobek jest dodatkowo zabezpieczony w postaci okratowanego ohelu, stawianego nad grobami najbardziej zasłużonych rabinów i cadyków. Mówiono o nim, że "był aniołem Bożym, do jego drzwi pukali najwięksi rabini jego czasów". Był postacią mistyczną. Mówio-no o nim, że był "wszechwiedzący", miał moc dokonywania cudów, potrafił przeniknąć duszę ludzką.
Widzący mieszkał na nieistniejącej już ulicy Szerokiej - numer 28, drugie piętro. Dziś w miejscu, gdzie znajdowała się kamienica, stoi pomnik lwa upamiętniający Unię polsko-litewską. Legenda mówi, że pewnego dnia Widzący zwołał do swego domu dziesięciu starszych na modlitwę, podczas której przy-wołał szatana. Skończyło się tragicznie. Szatan wyrzucił przez okno Widzącego.
Wszystkich "historii" ukrytych na lubelskim kirkucie jeszcze do niedawna strzegł "strażnik - ostatni żyd z Lublina" Józef Honing. To on oprowadzał licznie przybywające pielgrzymki z całego świata. Pan Józef pilnował porządku i chronił cmentarz przed wandalami niszczącymi nagrobne dzieła sztuki.
W czerwcu 2003 roku pan Józef zmarł.
Podpis do zdjęcia:
Pielgrzymi odwiedzający kirkut mówili mu: " Panie Honig, pilnuj pan tego miejsca, póki możesz. Pan tu jesteś ostatni Żyd. Zastępstwa już nie będzie."
Na nagrobku Widzącego z Lublina - Jakuba Izaaka Horowica (z prawej) można przeczytać:
Kamień zaświadcza, że ten święty Macewah jest z łaski świętości naszym rabbim,
z wzniosłości naszą siłą, światłości naszych oczu, miłością naszego serca.
To jest dzień śmierci świętego męża,
chluby naszych czasów czcigodnego rabbiego, pobożnego i sławnego,
Od krańca do krańca świata,
Pana Jakuba Icchaka, syna Pana i Nauczyciela
Abrahama Elizera, Lewity Horowica
Wielu weszło do jego domu i wielu wędrowało w jego świetle.
Komentarze
ZASTĘPSTWA JUŻ NIE BĘDZIE
Karolina Oraczewska (2005-12-12)Lubelskie osiedle, bloki, sklepy, plac zabaw... i wielki mur z czerwonej cegły.
"Przez małą furtkę wchodzimy na właściwy cmentarz. Ścieżka wije się między darnią zacienioną zaroślami i drzewami i wspina się coraz bardziej stromo ku górze. Z początku nie widzimy żadnych nagrobków, ale im wyżej wspinamy się, tym spotykamy je częściej. Jedne stoją prosto, inne krzywo, a najczęściej leżą po prostu na ziemi przykryte w połowie kurzem i ziemią. Im wyżej, tym bardziej gęsty staje się las, a chaszcze bardziej nieprzenikliwe. [...] Wkrótce osiągamy grzbiet wzgórza, ciągnący się wzdłuż całego cmentarza. Stąd rozpościera się przed naszymi oczyma wspaniały widok na wszystkie strony. Na północy widać domki przedmieścia kalinowszczyzna, od południa wznoszą się wieże Starego miasta i potężne blanki zamku. [...] Obok rektorów, rabinów, starszych kabalnych itd., na cmentarzu tym spoczywają słynni lekarze, słudzy dworu królewskiego, wielcy kupcy i wszyscy ci, którzy odegrali jakąś rolę w życiu gminy i żydostwa. Teraz ziemia skrywa ich prochy, a czas i wichry powykrzywiały lub nawet zupełnie powywracały nagrobki [...]. Stopniowo wietrzeją i zacierają się bogate ornamenty na kamieniach: lwy i leopardy, lichtarze i korony, powalone drzewa i otwarte księgi i alegoryczne postacie, a w większości przypadków napisy są już zupełnie czytelne."
Majer Bałaban 1918 rok.
Wydaje się, że czas za murem zapomniał o swym biegu i stanął w miejscu. Ta sama ścieżka prowadząca na wzgórze, te same drzewa. Nic się nie zmieniło.
Tuż przy ścieżce pierwsza macewa (na-grobek), która liczy ponad 450 lat. Jest to miejsce spoczynku rabina Jakuba Kopelmana ben Jehuda ha-lewi zwanego też Jakubem Polakiem.
Nieco dalej odnajdujemy nagrobek Szaloma Szachny wielkiego uczonego i myśliciela, założyciela Jesziwy, w której nauczał. Do jego szkoły zjeżdżali się studenci z całej Polski, aby pobierać u niego nauki.
Na cmentarzu spoczywa również rektor pierwszej jesziwy, akademi talmudycznej Maharszala w Lublinie.
Na szczycie wzgórza pochowany jest Widzący z Lublina - Jakub Izaak Horowic. Nagrobek jest dodatkowo zabezpieczony w postaci okratowanego ohelu, stawianego nad grobami najbardziej zasłużonych rabinów i cadyków. Mówiono o nim, że "był aniołem Bożym, do jego drzwi pukali najwięksi rabini jego czasów". Był postacią mistyczną. Mówio-no o nim, że był "wszechwiedzący", miał moc dokonywania cudów, potrafił przeniknąć duszę ludzką.
Widzący mieszkał na nieistniejącej już ulicy Szerokiej - numer 28, drugie piętro. Dziś w miejscu, gdzie znajdowała się kamienica, stoi pomnik lwa upamiętniający Unię polsko-litewską. Legenda mówi, że pewnego dnia Widzący zwołał do swego domu dziesięciu starszych na modlitwę, podczas której przy-wołał szatana. Skończyło się tragicznie. Szatan wyrzucił przez okno Widzącego.
Wszystkich "historii" ukrytych na lubelskim kirkucie jeszcze do niedawna strzegł "strażnik - ostatni żyd z Lublina" Józef Honing. To on oprowadzał licznie przybywające pielgrzymki z całego świata. Pan Józef pilnował porządku i chronił cmentarz przed wandalami niszczącymi nagrobne dzieła sztuki.
W czerwcu 2003 roku pan Józef zmarł.
Podpis do zdjęcia:
Pielgrzymi odwiedzający kirkut mówili mu: " Panie Honig, pilnuj pan tego miejsca, póki możesz. Pan tu jesteś ostatni Żyd. Zastępstwa już nie będzie."
Na nagrobku Widzącego z Lublina - Jakuba Izaaka Horowica (z prawej) można przeczytać:
Kamień zaświadcza, że ten święty Macewah jest z łaski świętości naszym rabbim,
z wzniosłości naszą siłą, światłości naszych oczu, miłością naszego serca.
To jest dzień śmierci świętego męża,
chluby naszych czasów czcigodnego rabbiego, pobożnego i sławnego,
Od krańca do krańca świata,
Pana Jakuba Icchaka, syna Pana i Nauczyciela
Abrahama Elizera, Lewity Horowica
Wielu weszło do jego domu i wielu wędrowało w jego świetle.
Komentarze
- Brak komentarzy
Portal na którym w tej chwili znajdujesz się został wykonany dzięki dotacji Unii Europejskiej - Środki Przejściowe 2005 (TF2005/017-488.01.01.01) - w ramach projektu Akademia Obywatelska IV realizowanego w roku 2008. Portal, Akademia HF oraz pismo Opornik są jego kontynuacją.