Jeśli chcesz być informowany/a na bieżąco o wydarzeniach prosto z Homo Faber, zapisz się do naszego newslettera.
Strona główna > Aktualności > Archiwum > 2013
Pokazy pofestiwalowe 9. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego ŻYDOWSKIE MOTYWY 2013
Termin: 12-15 listopada 2013
Miejsce: Kawiarnia Kawka
OPIS | PROGRAM | FOTOSY | KONTAKT
OPIS
PROGRAM
* pobierz program w pdf
12 listopada (wtorek)
18.00 Jak odbudować imperium wódki / How to Re-Establish a Vodka Empire
Twórcy filmu:
kraj i rok produkcji: Wielka Brytania, Ukraina, 2012
scenariusz i reżyseria: Daniel Edelstyn
zdjęcia: Ross Birkbeck, Hilary Powell
montaż: John Mister
muzyka: Andrew Skeet
produkcja: Dartmouth Films, Optimistic Production
rodzaj filmu: dokumentalny
czas trwania: 77 min.
19.30 Terytoria / Territory
Twórcy filmu:
kraj i rok produkcji: USA, Izrael/USA, Israel, 2012
zdjęcia, montaż i reżyseria: Dmitriy Khavin
produkcja: Khavin Films
rodzaj filmu: dokumentalny
czas trwania: 40 min.
20.20 Dziesiąta kropla / The Tenth Drop
Twórcy filmu:
kraj i rok produkcji: Francja, 2012
reżyseria: Gabriel Ohayon
scenariusz: Gabriel Ohayon
zdjęcia: Benjamin Rufi
montaż: Elvina Attali, Gabriel Ohayon
produkcja: Le G.R.E.C.
rodzaj filmu: dokumentalny
czas trwania: 31 min.
13 listopada (środa)
18:00 Nazywaj mnie Żydem / Call Me a Jew
Twórcy filmu:
kraj i rok produkcji: Austria, Izrael, 2011
scenariusz i reżyseria: Michael Pfeifenberger
zdjęcia: Meni Elias, Astrid Heubrandtner
montaż: Christine Deriaz
muzyka: Ulrich Drechsler, Gabriel & Leo Vole, Querschläger, Lenn Kudrjawitzki
produkcja: Garagenfilm, Migrations Productions, Tapuz Communications
rodzaj filmu: dokumentalny
czas trwania: 99 min.
19.50 W poszukiwaniu straconego dzieciństwa / In Search of a Lost Childhood
Twórcy filmu:
kraj i rok produkcji: Niemcy, 2012
zdjęcia, scenariusz i reżyseria: Matthias Frickel
montaż: Cem Bahadir Mete
muzyka: Bruno Schulz
produkcja: Deutsche Welle
rodzaj filmu: dokumentalny
20.40 Szukając gwiazd / Searching for Stars
Twórcy filmu:
kraj i rok produkcji: Polska, 2012
scenariusz i reżyseria: Filip Luft
zdjęcia: Maciej Kozłowski
montaż: Filip Luft, Tymek Wyskirski
muzyka: Ramez Nayyar
produkcja: Warszawska Szkoła Filmowa
rodzaj filmu: krótkometrażowy
czas trwania: 17 min.
14 listopada (czwartek)
18.00 Dzieci Hitlera / Hitler’s Children
Twórcy filmu:
kraj i rok produkcji: Izrael, Niemcy, 2011
scenariusz i reżyseria/written and directed by: Chanoch Ze'evi
zdjęcia: Yoram Millo
montaż: Arik Lahav Leibovitz
muzyka: Ophir Leibovitch
produkcja: Maya Productions
rodzaj filmu: dokumentalny
czas trwania: 80 min.
* po filmie dyskusja
20.00 Yael
Twórcy filmu:
kraj i rok produkcji: Polska, 2012
reżyseria: Emil Piórek, Rafał Żwan
zdjęcia: Rafał Żwan
montaż: Jacek Skulimowski
muzyka: Klezmaholics
produkcja: Grupa Filmowa Miraż
rodzaj filmu: dokumentalny
czas trwania: 34 min.
20.40 Batman na przejściu granicznym / Batman at the Chceckpoint
Twórcy filmu:
kraj i rok produkcji: Niemcy, 2012
reżyseria: Rafael Balulu
scenariusz: Ayelet Gundar
zdjęcia: Moshe Mishali
montaż: Clemens Walter, Mirja Gerle
muzyka: Yuval Halpern
obsada: Yoav Saadian Rosenberg, Michel Abou Maneh, Roy Turgeman
produkcja: Lichtblick Media GmbH
rodzaj filmu: krótkometrażowy
czas trwania: 11 min.
Katarzyna Wielka / Catherine the Great
Twórcy filmu:
kraj i rok produkcji: Izrael, 2011
reżyseria: Anna Kuntsman
muzyka: Alex Siniavsky, Mikhail Smirnov
produkcja: Anna Kuntsman
rodzaj filmu: krótkometrażowa animacja/short animation
czas trwania: 5 min.
15 listopada (piątek)
18.00 Arnošt Lustig / The Presence of Arnošt Lustig
Twórcy filmu:
kraj i rok produkcji: Czechy, 2012
scenariusz i reżyseria: Eva Lustigová
zdjęcia: Marek Jícha
montaż: Jiří Brožek
produkcja: Eva Lustigová
rodzaj filmu: dokumentalny
czas trwania: 53 min.
19.00 Pobożna / Devout
Twórcy filmu:
kraj i rok produkcji: USA, 2011
zdjęcia, montaż i reżyseria: Diana Neille, Sana Gulzar
muzyka: Kinan Azmeh, Isle of Klezbos
produkcja: Neshama Productions
rodzaj filmu: dokumentalny
czas trwania: 37 min.
* po filmie dyskusja
20.10 I to wszystko zamienia się w taniec / And All This Turns Into Dance
Twórcy filmu:
kraj i rok produkcji: Polska, 2009
reżyseria: Henryka Dobosz-Kinaszewska, Adam Kinaszewski
scenariusz: Henryka Dobosz-Kinaszewska
zdjęcia: Maciej Dymalski, Krzysztof Iglikowski
montaż: Irena Siedlar
muzyka: Paweł Pawlikowski, Jascha Lieberman Trio, André Ochodlo, Kroke
produkcja: AK Television Prod.
rodzaj filmu: dokumentalny
czas trwania: 44 min.
FOTOSY
KONTAKT
Koordynator Festiwalu w Lublinie: Jacek Rachwald jacek.rachwald@hf.org.pl, 606 329 795
Stowarzyszenie Homo Faber: info@hf.org.pl, (81) 534 45 13
Komentarze
Komentarze
Festiwal Filmowy Żydowskie Motywy 2013
HF (2013-10-31)Pokazy pofestiwalowe 9. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego ŻYDOWSKIE MOTYWY 2013Termin: 12-15 listopada 2013
Miejsce: Kawiarnia Kawka
OPIS | PROGRAM | FOTOSY | KONTAKT
OPIS
Stowarzyszenie Homo Faber i Stowarzyszenie "Żydowskie Motywy" zapraszają na lubelską odsłonę Festiwalu Filmowego "Żydowskie Motywy".
Jak co roku w listopadzie, pokażemy wybrane filmy Międzynarodowego Festiwalu Filmowego "Żydowskie Motywy". Festiwal poświęcony jest narodowi żydowskiemu, jego tradycji, tożsamości narodowej i kulturowej oraz historii, zarówno współczesnej jak i na przestrzeni dziejów.
W tegorocznej edycji na szczególną uwagę zasługuje film "Dzieci Hitlera" (nagroda "Warszawskiego Feniksa" za najlepszy film dokumentalny festiwalu). To historia potomków największych zbrodniarzy nazistowskich Niemiec: Himmlera, Goeringa, Hoessa, którzy przez całe życie muszą zmagać się z piętnem jakie na ich nazwisku odcisnęła historia. Jak żyć ze świadomością, że nasz ojciec lub dziadek odpowiada za wymordowanie tysięcy istnień ludzkich? Jak spojrzeć w oczy rodzinom ofiar? A może właśnie wśród nich szukać odpowiedzi? Historie trudnego życia w cieniu historii. Emocjonujący zapis spotkań.
Problemy tożsamości to ważny temat festiwalowych filmów. W tym roku zaprezentujemy "Pobożną" - historię siedmiu kobiet, które starają się pogodzić swą odmienną seksualność z ortodoksyjnym judaizmem. Zobaczymy jak radzą sobie z akceptacją własnej tożsamości, jednocześnie żyjąc w zgodzie z wartościami religijnymi. Po filmie zapraszamy na dyskusję.
Poważne tematy dominują w tegorocznej edycji "Żydowskich Motywów" jednak nie zabraknie także tych lżejszych. Czy żyjący w Anglii potomek ukraińskich Żydów może postawić na nogi wytwórnię wódki w podupadłej Ukraińskiej wsi? Zapis jego perypetii, podróż przez Europę i konfrontację z mieszkańcami wsi będziemy mogli obejrzeć w filmie "Jak odbudować imperium wódki" (nagroda "Warszawskiego Feniksa" dla filmu najlepiej obrazującego współczesne życie żydowskie przyznawana przez Warszawską Wyznaniową Gminę Żydowską).
Pokazy będą odbywać się w Kawiarni Kawka, prowadzonej przez Homo Faber.
Wstęp na wszystkie projekcje i spotkania jest bezpłatny.
Jak co roku w listopadzie, pokażemy wybrane filmy Międzynarodowego Festiwalu Filmowego "Żydowskie Motywy". Festiwal poświęcony jest narodowi żydowskiemu, jego tradycji, tożsamości narodowej i kulturowej oraz historii, zarówno współczesnej jak i na przestrzeni dziejów.
W tegorocznej edycji na szczególną uwagę zasługuje film "Dzieci Hitlera" (nagroda "Warszawskiego Feniksa" za najlepszy film dokumentalny festiwalu). To historia potomków największych zbrodniarzy nazistowskich Niemiec: Himmlera, Goeringa, Hoessa, którzy przez całe życie muszą zmagać się z piętnem jakie na ich nazwisku odcisnęła historia. Jak żyć ze świadomością, że nasz ojciec lub dziadek odpowiada za wymordowanie tysięcy istnień ludzkich? Jak spojrzeć w oczy rodzinom ofiar? A może właśnie wśród nich szukać odpowiedzi? Historie trudnego życia w cieniu historii. Emocjonujący zapis spotkań.
Problemy tożsamości to ważny temat festiwalowych filmów. W tym roku zaprezentujemy "Pobożną" - historię siedmiu kobiet, które starają się pogodzić swą odmienną seksualność z ortodoksyjnym judaizmem. Zobaczymy jak radzą sobie z akceptacją własnej tożsamości, jednocześnie żyjąc w zgodzie z wartościami religijnymi. Po filmie zapraszamy na dyskusję.
Poważne tematy dominują w tegorocznej edycji "Żydowskich Motywów" jednak nie zabraknie także tych lżejszych. Czy żyjący w Anglii potomek ukraińskich Żydów może postawić na nogi wytwórnię wódki w podupadłej Ukraińskiej wsi? Zapis jego perypetii, podróż przez Europę i konfrontację z mieszkańcami wsi będziemy mogli obejrzeć w filmie "Jak odbudować imperium wódki" (nagroda "Warszawskiego Feniksa" dla filmu najlepiej obrazującego współczesne życie żydowskie przyznawana przez Warszawską Wyznaniową Gminę Żydowską).
Pokazy będą odbywać się w Kawiarni Kawka, prowadzonej przez Homo Faber.
Wstęp na wszystkie projekcje i spotkania jest bezpłatny.
PROGRAM
* pobierz program w pdf
12 listopada (wtorek)
18.00 Jak odbudować imperium wódki / How to Re-Establish a Vodka Empire Twórcy filmu:
kraj i rok produkcji: Wielka Brytania, Ukraina, 2012
scenariusz i reżyseria: Daniel Edelstyn
zdjęcia: Ross Birkbeck, Hilary Powell
montaż: John Mister
muzyka: Andrew Skeet
produkcja: Dartmouth Films, Optimistic Production
rodzaj filmu: dokumentalny
czas trwania: 77 min.
"Jak odbudować imperium wódki" jest pełnometrażowym filmem dokumentującym podróż reżysera Dana Edelstyna, tropiącego dawno utracone żydowsko-ukraińskie dziedzictwo i próbującego odtworzyć wspaniałe imperium wódki swego pradziadka. Film opisuje żywiołową podróż po Europie w czasie i przestrzeni - jest tam wszystko: rewolucja i romans, wygnanie i przedsiębiorczość, a sedno leży w odmieniającym życie odnalezieniu gorzelni na Ukrainie.
19.30 Terytoria / TerritoryTwórcy filmu:
kraj i rok produkcji: USA, Izrael/USA, Israel, 2012
zdjęcia, montaż i reżyseria: Dmitriy Khavin
produkcja: Khavin Films
rodzaj filmu: dokumentalny
czas trwania: 40 min.
"Terytoria" to film dający wgląd w życie Izraelczyków z dawnego Związku Radzieckiego, którzy zamieszkali w osiedlach na Zachodnim Brzegu. Niektórzy z nich przenoszą się do osiedli w poszukiwaniu tańszego lokum, inni powodują się ideologią syjonistyczną, a jedni i drudzy są pod wpływem doświadczeń z przeszłości, gdy byli uciskaną mniejszością w Związku Radzieckim. Film zajmuje się problemami tożsamości, religii i konfliktu.
20.20 Dziesiąta kropla / The Tenth Drop Twórcy filmu:
kraj i rok produkcji: Francja, 2012
reżyseria: Gabriel Ohayon
scenariusz: Gabriel Ohayon
zdjęcia: Benjamin Rufi
montaż: Elvina Attali, Gabriel Ohayon
produkcja: Le G.R.E.C.
rodzaj filmu: dokumentalny
czas trwania: 31 min.
W społecznościach żydowskich wymagana jest obecność przynajmniej dziesięciu mężczyzn, by praktykować obrzędy religijne. Na Korsyce jest ich ośmiu. Jest to opowieść o małej społeczności na małej wyspie, która może niedługo zniknąć...
13 listopada (środa)
18:00 Nazywaj mnie Żydem / Call Me a JewTwórcy filmu:
kraj i rok produkcji: Austria, Izrael, 2011
scenariusz i reżyseria: Michael Pfeifenberger
zdjęcia: Meni Elias, Astrid Heubrandtner
montaż: Christine Deriaz
muzyka: Ulrich Drechsler, Gabriel & Leo Vole, Querschläger, Lenn Kudrjawitzki
produkcja: Garagenfilm, Migrations Productions, Tapuz Communications
rodzaj filmu: dokumentalny
czas trwania: 99 min.
Obecnie jest już oczywiste, że duża część narodu austriackiego brała udział w nazistowskiej machinie eksterminacyjnej. Jednak bardzo długo wspominanie Holocaustu było tematem tabu zarówno dla ofiari ich potomków, jak i sprawców i ich dzieci. Czy nadal stanowi tabu dla wnuków i prawnuków? Film Nazywaj mnie Żydem stawia wiele pytań. Co zostało zapamiętane? Co jest zapomniane? A przede wszystkim: Jakie są dzisiaj losy tych, którzy przeżyli?
19.50 W poszukiwaniu straconego dzieciństwa / In Search of a Lost Childhood Twórcy filmu:
kraj i rok produkcji: Niemcy, 2012
zdjęcia, scenariusz i reżyseria: Matthias Frickel
montaż: Cem Bahadir Mete
muzyka: Bruno Schulz
produkcja: Deutsche Welle
rodzaj filmu: dokumentalny
czas trwania: 43 min.
Jego tragicznie krótkie życie zostało podsumowane tak: „Urodził się jako Austriak, żył jako Polak i umarł jako Żyd”. Bruno Schulz, czczony jako „polski Kafka”, zostawił po sobie skromną ilość prac, a wiele z jego zjawiskowych rysunków i obrazów uznano za zaginione. Po II wojnie światowej Bruno Schulz został prawie zapomniany. Obecnie książki Schulza wydawane są w ponad trzydziestu językach. Polscy, ukraińscy, izraelscy i niemieccy artyści strzegą jego spuścizny w rodzinnym Drohobyczu na Ukrainie. Film pokazuje, dlaczego ludzie na całym świecie są zafascynowani Bruno Schulzem 70 lat po jego śmierci.
Jego tragicznie krótkie życie zostało podsumowane tak: „Urodził się jako Austriak, żył jako Polak i umarł jako Żyd”. Bruno Schulz, czczony jako „polski Kafka”, zostawił po sobie skromną ilość prac, a wiele z jego zjawiskowych rysunków i obrazów uznano za zaginione. Po II wojnie światowej Bruno Schulz został prawie zapomniany. Obecnie książki Schulza wydawane są w ponad trzydziestu językach. Polscy, ukraińscy, izraelscy i niemieccy artyści strzegą jego spuścizny w rodzinnym Drohobyczu na Ukrainie. Film pokazuje, dlaczego ludzie na całym świecie są zafascynowani Bruno Schulzem 70 lat po jego śmierci.
20.40 Szukając gwiazd / Searching for Stars Twórcy filmu:
kraj i rok produkcji: Polska, 2012
scenariusz i reżyseria: Filip Luft
zdjęcia: Maciej Kozłowski
montaż: Filip Luft, Tymek Wyskirski
muzyka: Ramez Nayyar
produkcja: Warszawska Szkoła Filmowa
rodzaj filmu: krótkometrażowy
czas trwania: 17 min.
Adaptacja wojennego opowiadania Marka Hłaski o tym samym tytule. Film opowiada o dziewięcioletnim chłopcu, który jest zakochany w ukrywającej się po sąsiedzku żydowskiej dziewczynce. Widuje się z nią tylko nocami. By móc spotykać się także w ciągu dnia wpada na pomysł, który okazuje się śmiertelnie niebezpieczny...
14 listopada (czwartek)
18.00 Dzieci Hitlera / Hitler’s Children Twórcy filmu:
kraj i rok produkcji: Izrael, Niemcy, 2011
scenariusz i reżyseria/written and directed by: Chanoch Ze'evi
zdjęcia: Yoram Millo
montaż: Arik Lahav Leibovitz
muzyka: Ophir Leibovitch
produkcja: Maya Productions
rodzaj filmu: dokumentalny
czas trwania: 80 min.
* po filmie dyskusja
"Dzieci Hitlera" to film o potomkach najważniejszych przedstawicieli reżimu nazistowskiego: ludzi, którzy zostali z dziedzictwem na zawsze kojarzonym z największymi w historii zbrodniami. Jak to jest nosić nazwisko, które natychmiast przywołuje obrazy morderstw i ludobójstwa?
20.00 YaelTwórcy filmu:
kraj i rok produkcji: Polska, 2012
reżyseria: Emil Piórek, Rafał Żwan
zdjęcia: Rafał Żwan
montaż: Jacek Skulimowski
muzyka: Klezmaholics
produkcja: Grupa Filmowa Miraż
rodzaj filmu: dokumentalny
czas trwania: 34 min.
Film opowiada historię Natalii, dziewczyny z Polski, która postanawia zerwać religijne więzy z katolicyzmem i przejść na judaizm. W celu umocnienia swojej wiary i ukończenia procesu konwersji wyjeżdża do Izraela. Film przedstawia duchową przemianę bohaterki oraz trudności odnalezienia się w nowym środowisku.
20.40 Batman na przejściu granicznym / Batman at the Chceckpoint Twórcy filmu:
kraj i rok produkcji: Niemcy, 2012
reżyseria: Rafael Balulu
scenariusz: Ayelet Gundar
zdjęcia: Moshe Mishali
montaż: Clemens Walter, Mirja Gerle
muzyka: Yuval Halpern
obsada: Yoav Saadian Rosenberg, Michel Abou Maneh, Roy Turgeman
produkcja: Lichtblick Media GmbH
rodzaj filmu: krótkometrażowy
czas trwania: 11 min.
Izraelski i palestyński samochód utknęły w korku przed barierą przy wjeździe do Jerozolimy od strony Morza Martwego. Yuval i Mahmoud, mają sześć lat i uważają, że znacznie przyjemniej jest spędzać czas na wspólnej zabawie. Sprawy się komplikują, gdy ojciec Mahmouda chce zmienić pas, a ojciec Yuvala, usiłując nie dopuścić do tego, uderza w jego samochód. To, co zaczęło się jako gra, staje się prawdziwą bitwą o plastikową figurkę Batmana.
Katarzyna Wielka / Catherine the Great Twórcy filmu:
kraj i rok produkcji: Izrael, 2011
reżyseria: Anna Kuntsman
muzyka: Alex Siniavsky, Mikhail Smirnov
produkcja: Anna Kuntsman
rodzaj filmu: krótkometrażowa animacja/short animation
czas trwania: 5 min.
Katarzyna, młoda kobieta z Mołdawii, odpowiada na atrakcyjne ogłoszenie o pracy za granicą. Otrzymuje bilet na samolot, przylatuje do Izraela i znajduje się w Tel Awiwie, nie mając pojęcia o oczekującym ją okrutnym losie.
15 listopada (piątek)
18.00 Arnošt Lustig / The Presence of Arnošt LustigTwórcy filmu:
kraj i rok produkcji: Czechy, 2012
scenariusz i reżyseria: Eva Lustigová
zdjęcia: Marek Jícha
montaż: Jiří Brožek
produkcja: Eva Lustigová
rodzaj filmu: dokumentalny
czas trwania: 53 min.
"Człowiek tak długo jest nieśmiertelny, jak długo żyje w pamięci innych" powiedział z krzywym uśmiechem zmarły niedawno światowej sławy pisarz Arnošt Lustig. Przy pomocy jego osławionego poczucia humoru i towarzyszących mu przyjaciół, Václava Havla, Miloša Formana, Ivana Passera i Jiří Menzla córka pisarza Eva Lustigová kreśli portret ocalałego z Holocaustu artysty z jego ogromnym talentem, szczęściem i wielkim apetytem na życie. Arnošt Lustig był czołową postacią Praskiej Wiosny w 1968 r., a potem znalazł się wraz z rodziną na politycznym wygnaniu w Izraelu, dawnej Jugosławii i Stanach Zjednoczonych.
19.00 Pobożna / Devout Twórcy filmu:
kraj i rok produkcji: USA, 2011
zdjęcia, montaż i reżyseria: Diana Neille, Sana Gulzar
muzyka: Kinan Azmeh, Isle of Klezbos
produkcja: Neshama Productions
rodzaj filmu: dokumentalny
czas trwania: 37 min.
* po filmie dyskusja
Film opowiada o życiu siedmiu kobiet z Nowego Jorku i New Jersey, które starają się pogodzić swą odmienną seksualność z tradycyjnie ortodoksyjnym judaizmem. Ich wiara zawsze bardzo ostro potępiała homoseksualizm. Dowiedz się w jaki sposób Chani, Pam, Elissa, Hayley, Lina i "Miriam" poradziły sobie z byciem nieakceptowanymi, jednocześnie pozostając wierne rygorystycznej wierze i swojej wspólnocie.
20.10 I to wszystko zamienia się w taniec / And All This Turns Into Dance Twórcy filmu:
kraj i rok produkcji: Polska, 2009
reżyseria: Henryka Dobosz-Kinaszewska, Adam Kinaszewski
scenariusz: Henryka Dobosz-Kinaszewska
zdjęcia: Maciej Dymalski, Krzysztof Iglikowski
montaż: Irena Siedlar
muzyka: Paweł Pawlikowski, Jascha Lieberman Trio, André Ochodlo, Kroke
produkcja: AK Television Prod.
rodzaj filmu: dokumentalny
czas trwania: 44 min.
Bohaterem filmu jest tancerz i aktor Feliks Fibich, który rozpoczął karierę u boku Judith Berg, jednej z najwybitniejszych tancerek i choreografek żydowskich okresu międzywojennego, która później została jego żoną. Po II wojnie światowej, wyemigrowali do Stanów Zjednoczonych. Ich misją stało się kultywowanie poprzez taniec tradycji chasydzkiej, kultury i języka jidysz, które należą bezpowrotnie do przeszłości. Po 50 latach Feliks Fibich przyjeżdża do kraju swojego dzieciństwa, by uczyć młodych polskich Żydów utraconej tradycji.
FOTOSY
KONTAKT
Koordynator Festiwalu w Lublinie: Jacek Rachwald jacek.rachwald@hf.org.pl, 606 329 795
Stowarzyszenie Homo Faber: info@hf.org.pl, (81) 534 45 13
Komentarze
- Brak komentarzy
Komentarze
- Brak komentarzy
Portal na którym w tej chwili znajdujesz się został wykonany dzięki dotacji Unii Europejskiej - Środki Przejściowe 2005 (TF2005/017-488.01.01.01) - w ramach projektu Akademia Obywatelska IV realizowanego w roku 2008. Portal, Akademia HF oraz pismo Opornik są jego kontynuacją.